یکی از مولفه های ضروری برای خانواده خوشبخت ، مسئولیت پذیری در خانواده می باشد . مسئولیت پذیری شامل : صداقت ، احترام ، دل رحمی ، شجاعت و انصاف است . وقتی مردی در زندگی خانوادگی خود مسئولیت پذیر نباشد عواقب آن نه تنها خود وی را بلکه همسر و فرزندان او را نیز تحت تاثیر قرار می دهد . معمولا افراد بی مسئولیت تنها به علایق خود توجه کرده و از عواقب بی مسئولیتی خود بی اطلاع هستند . افرادی که به بهترین روانشناس کودک مراجعه می کنند از این مسئله آگاه هستند که چنانچه کودک را از همان بچگی نسبت به مسائل مختلف مسئول پرورش دهند ، در بزرگسالی تبدیل به فردی مسئول می شود و چنانچه کودک هیچ گونه مسئولیتی در کودکی نداشته باشد در بزرگسالی نیز به سختی مسئولیت خود و زندگی خانواده را بر عهده می گیرد .

دلایل عدم مسئولیت پذیری

1-    عدم آموزش در کودکی : همانگونه که گفتیم وقتی والدین در کودکی مسئولیتی را به کودک محول نکنند و نه گفتن را نیاموزند متاسفانه نمی توانند در بزرگسالی توقع فرزندانی مسئول داشته باشند . والدینی که اجازه نمی دهند کودک با عواقب اعمالی که انجام می دهد رو به رو شود نمی توانند توقع داشته باشند فرزند آنها در زندگی خانوادگی خود نیز عواقب تصمیمات و اعمال خود را بر عهده بگیرد .

2-    ترس : یکی دیگر از دلایل عدم مسئولیت پذیری در افراد ترس از ناشناخته ها می باشد . مردان معمولا گاهی به دلیل ترس از عدم آگاهی نسبت به آینده و تبعاتی که دارد از بار مسئولیت فرار کرده تا هم دچار اضطراب و استرس نشوند و هم شمامت های بعدی را نشنوند .

3-    عدم وجود هدف : هدف گذاری در زندگی از نظر روانشناسی خانواده بسیار با اهمیت می باشد . چنانچه افراد در زندگی هدفی نداشته باشند تا به آن برسند نسبت به زندگی احساس مسئولیت پذیری نیز نخواهند کرد .

4-    فرار از سختی : فرار از سختی یکی از دلایل شایع در عدم مسئولیت پذیری می باشد . افرادی که تحمل مقابله با سختی ها و حل مسئله را ندارند تمایلی به پذیرش مسئولیت از خود نشان نمی دهند . مردانی که مسئولیت پذیر نیستند معمولا این وظیفه را بر عهده همسر خود گذاشته و باعث می شوند تا نقش زن و مرد در خانواده تغییر کرده و خانواده دچار آسیب های فراوانی گردد . فرار از سختی ها بر اساس نتایج به دست آمده از کسانی که به مشاوره ازدواج مراجعه کرده اند ، نشان داده بیشترین ترس مردان از ازدواج نیز می باشد .

در مقابل همسر بی مسئولیت چه کنیم ؟

-         سر کوفت نزنید : سر کوفت زدن یکی از چیز هایی می باشد که همسر شما را دچار وحشت بیشتری از قبول مسئولیت می کند زیرا احساس می کند چنانچه نتواند از عهده مسئولت خود بر آید باید شماتت های دائمی را تحمل کند . چنانچه متوجه شدید همسر شما از عهده کاری بر نمی آید به جای سرکوفت زدن به تشویق وی و یاد آوری توانایی های او بپردازید تا او را برای انجام کاری که مسئولیت دارد قوی تر شود .

-         وظایف او را انجام ندهید : یکی از شیوه های آسیب زننده در زندگی مشترک بر عهده گرفتن کار هایی می باشد که مسئولیت آن با مردان است . افرادی که به مطب روانشناسی مراجعه می کنند و دچار این شیوه زندگی شده اند معمولا با تغییر جایگاه زن و مرد در زندگی رو به رو بوده و دچار عدم رضایت در زندگی زناشویی می شوند .

-         صحبت کردن با یکدیگر را آموزش ببینید : وقتی زن و مردی بتوانند با شیوه مناسب با یکدیگر مکالمه داشته باشند ، می توانند خواسته و نظرات خود را با هم در میان گذاشته و مسئولیت های زندگی مشترک را تقسیم کرده و یا برای آن به یکدیگر کمک کنند . در این شرایط هیچ فشاری به زوجین وارد نیامده ضمن آن که خواسته ها و توانایی های خود را نیز بیان کره اند .

-         توقعات خود را کم کنید : گاهی افرادی که از عدم مسئولیت پذیری همسر خود در رنج هستند افرادی می باشند که خود توقع زیادی از زندگی مشترک و همسر خود داشته و همین مسئله باعث بروز احساس عدم مسئولیت پذیری در طرف مقابل می شود . این افراد معمولا به جای آن که توقعات خود را پایین آورند ، فشار را به طرف مقابل افزایش می دهند .

استفاده از مشاوره زوجین در شرایطی که یک خانواده به تنهایی نمی تواند مسئله عدم مسئولیت پذیری مرد خانواده را حل کند می تواند موثر باشد . در جلسه مشاوره ، متخصص روانشناس به خانواده کمک می کند تا درباره نیاز ها و احساساتی که به دلیل عدم وجود مسئولیت پذیری در آنها ایجاد شده با یکدیگر به گفتگو بپردازند و این احساسات را به اشتراک گذارند . در این جلسات به جای آن که تمام مسئولیت خانواده بر عهده یک نفر باشد ، مسئولیت ها تقسیم شده و همه اعضاء خانواده در تصمیمات و نظرات با یکدیگر سهیم می شوند و این گونه در زمان بروز مشکلات یک نفر را مقصر همه چیز نمی دانند .

توجه داشته باشید لجبازی  و قطع ارتباط با همسر چه از نظر جنسی و چه بر خورد ظاهری ، فقط باعث می شود بی مسئولیت وی شدت یافته و کار شما در زمینه اصلاح رفتار او دشوارتر شود . به همین دلیل بهتر است ابتدا رابطه خود را با او درست کرده و با همسر خود از در صلح و آشتی وارد شوید تا نتیجه بهتری را دریافت کنید . هیچ وقت در مقابل رفتار نادرست همسرتان دست به مقابله به مثل نزنید و اشتباه را با اشتباه پاسخ ندهید بلکه بهترین راه این است که در این راه با صبر و حوصله دست از تلاش برای اصلاح رفتار وی بر ندارید . هیچ کسی در فضای تحقیر و لجبازی هیچ گاه تغییر نکرده و چه بسا رفتارهای اشتباه وی شدت نیز یافته است .  

نویسنده : غزاله البهشتی

تلفن : 22593216 – 22795735

آدرس : قیطریه – بلوار کاوه جنوب – نرسیده به خیابان دولت – نبش کوچه اخلاقی غربی – پلاک 29 – طبقه3